Bij een intrathecale pomp wordt er een dun buisje, hetgeen we een katheter noemen, via een prik opgeschoven tot in de spinale ruimte. Dit is de ruimte die het ruggenmerg en de zenuwwortels in de wervelkolom omvat en die is gevuld met ruggenmergvocht, die in verbinding is met het hersenvocht. Via deze katheter kunnen sterke pijnstillers (opioïden) of middelen tegen spasticiteit (Baclofen) rechtstreeks in dit ruggenmergvocht worden toegediend.

Patiënten dienen eerst proef te lopen om te kijken of ze de medicatie verdragen enerzijds, doch ook of er voldoende verlichting van de klachten kan bekomen worden. Hierbij wordt een katheter via een naald op de juiste plaats in de spinale ruimte opgeschoven en onderhuids naar de buikwand getunneld, waar deze wordt aangesloten op een poortkatheter (PAC of port-a-cath). Deze poortkatheter wordt aangeprikt door de huid en verbonden met een uitwendige pomp, die de medicatie bevat. Indien de medicatie én verdragen wordt én er niet teveel bijwerkingen zijn, komt de patiënt in aanmerking voor een ingebouwde pomp, die in de plaats van de poortkatheter wordt aangesloten op de spinale katheter. Deze pomp bevat een reservoir die maximaal om de 3 maanden wordt geledigd en bijgevuld met nieuwe medicatie, via een prikje op de consultatie. Dit is nodig omdat de buik warm is en we weten dat de medicatie ten gevolge van deze warmte minder effectief wordt. Indien de medicatie niet verdragen wordt kan er overwogen worden om andere soorten te proberen via de pomp, dit kan ook bij de inwendige pomp wanneer het reservoir wordt bijgevuld.

Een psychologische screening vooraf is wettelijk verplicht, maar vinden we zelf ook zeer belangrijk. We zien namelijk dat het ontwennen van opioïden die via de mond of huid worden toegediend als gevolg heeft dat patiënten uit een vaak jarenlange roes ontwaken en ondersteuning kunnen gebruiken bij het opklaren van hun vertroebelde geest.

Patiënten die door de artsen van het pijncentrum geschikt geacht worden moeten eerst een ontwenning van de opioïden die via de mond (pilvorm of druppels) of huid (pleisters) worden ingenomen, zodat de gewenning in het lichaam wordt teruggeschroefd. Op die manier kan de dosis die wordt opgestart bij de proef met intrathecale medicatie worden beperkt, hetgeen belangrijke voordelen heeft, zoals beperking van het aantal en de ernst van bijwerkingen en een verhoging van de veiligheid.