Intrathecale pomp
28/04/2022

SCS of ruggenmergstimulatie

Doel

Klassieke spinal cord stimulatie (SCS), oftewel ruggenmergstimulatie, is een therapie die vergelijkbaar is met een pacemaker, maar dan voor het zenuwstelsel. Hierdoor worden pijnprikkels beïnvloed en afgezwakt, nog voor ze de hersenen bereiken. Dit gebeurt doormiddel van een dunne draad met geleidende contactjes aan het uiteinde, hetgeen we een elektrode noemen, die we aansluiten aan een batterij die pulsen afgeeft aan het ruggenmerg. De techniek die door de artsen van het pijncentrum wordt toegepast is minimaal invasief en is vergelijkbaar met het opschuiven van de dunne leiding (katheter) voor een epidurale pijnpomp bij een bevalling, hetgeen gebeurt via een dunne naald. Er is altijd eerst een proefperiode om te kijken of de klachten voldoende verzacht worden met de therapie. Bij een negatieve proef is de ingreep reversibel, hetgeen een groot voordeel is.

Het oorspronkelijke systeem, de zogenaamde tonische stimulatie, wordt nog steeds toegepast en werkt door het pijngebied te bedekken met aangename tintelingen, zodat deze tintelingen het pijnlijke signaal afzwakken nog voor ze de hersenen bereiken. Wanneer we onze knie stoten gaan we er automatisch over wrijven, waardoor we een vergelijkbaar mechanisme activeren. Heden ten dage zijn er echter ook systemen waarbij er geen tintelingen hoeven gevoeld te worden om een pijnverzachtend effect te bekomen, de zogenaamde “subtreshold” of hogere frequentie stimulatievormen.

Pijn van een bepaalde soort in een bepaald gebied reageert beter op de ene of de andere soort stimulatievorm. Ook persoonlijke voorkeuren van de patiënt spelen een rol. Er zijn patiënten die graag bevestiging hebben dat de therapie aanstaat, met tintelingen. Anderen hebben echter een soort pijn die op zich al tintelingen veroorzaakt, waardoor deze patiënten vaak een therapie verkiezen die ze niet gewaar worden. In het Pijncentrum Vitaz werken we met alle grote spelers van neurostimulatie, teneinde de beste stimulatievorm trachten te vinden voor elke patiënt.

Er is altijd eerst een proefperiode, waarbij er een verbinding is tussen de elektrode(s) en de buitenwereld, via een verlengkabel die doorheen de huid komt en op een externe batterij is aangesloten. De elektrode(s) die bij de proef worden opgeschoven zijn degene die definitief ingeplant blijven, zodat de instellingen van de tijdelijke externe batterij gewoon op de geïmplanteerde batterij kunnen gekopieerd worden. De extensiekabel die naar buiten kwam wordt uiteraard niet ingeplant, daar deze als “vuil” te beschouwen is. Dagelijkse verzorging van de huid waar de extensiekabel tijdens de proef naar buiten komt door thuisverpleging is dan ook een must, zeker tijdens de eerste dagen, om infecties te voorkomen.

Patiënten die bij ons een kandidaat worden geacht voor een proef met gelijk welke vorm van neurostimulatie worden steeds psychologisch gescreend, hetgeen verplicht is voor terugbetaalde indicaties doch ook belangrijk bij zelf betalende patiënten, daar we weten dat de mentale toestand een duidelijke impact heeft op pijnklachten. Globale pijn die wordt ervaren is de som van twee opstijgende zenuwbanen min de invloed van een dalende zenuwbaan die deze opstijgende banen moet temperen. Deze dalende baan ontstaat in het emotionele systeem.

Hoeveel terugbetaald?

In België is deze therapie terugbetaald bij patiënten met persistent spinal pain syndrome type 2 (PSPS2), de vroegere failed neck surgery syndrome (FNSS) en failed back surgery syndrome (FBSS), met blijvende pijn in de wervelkolom en/of de ledematen, ondanks heelkunde aan de wervelkolom. Patiënten zonder voorgeschiedenis van dergelijke heelkunde, persistent spinal pain syndrome type 1, zouden ook gebaat kunnen zijn, doch dit is geen terugbetaalde indicatie in België.